โรคสตีเวนส์ จอห์นสัน เรียนรู้โรคแพ้ยาร้ายแรงที่ไม่มีแพทย์คนไหนอยากเจอ

ภาวะโรคสตีเวนส์ จอห์นสัน ( Steven Johnson Syndrome ) หรือที่เรียกกันง่าย ๆ ว่า “ SJS ”  เป็นโรคแพ้ยาชนิดรุนแรงที่มีผลมาจากปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อยาบางชนิด  หรือการติดเชื้อ  ทำให้เกิดความผิดปกติของผิวหนัง  และเยื่อบุผิวจนอักเสบรุนแรงสาหัสทั่วร่างกาย   อาการจะมีผื่นแดงขึ้นจนรู้สึกเจ็บปวดลุกลามกลายเป็นแผลพุพอง  และส่งผลให้เกิดการตายของเซลล์เยื่อบุผิวทำให้ลอกออกจากชั้นหนัง  ซึ่งโรคนี้ถูกค้นพบโดยนายแพทย์  Alberts Steven  และนายแพทย์  Frank Johnson  ประเทศสหรัฐอเมริกา  เมื่อปี ค.ศ. 1922  โดยอุบัติการณ์ของสตีเวนส์ จอห์นสันพบได้ประมาณ 2.6 - 7.1 รายต่อประชากร 1 ล้านคน เมื่อเป็นแล้วมีอัตราการตายสูงถึง  25-80%

อาการของโรคสตีเวนส์ จอห์นสัน  ในระยะช่วงแรกผู้ป่วยอาจมีไข้คล้ายไข้หวัดใหญ่  จากนั้นไม่เกินภายใน 2 สัปดาห์  ความผิดปกติทางผิวหนังจึงเริ่มปรากฏ  เช่น  เกิดผื่นแดงสีเข้มไม่มีอาการคัน  หรือตุ่มน้ำพุพองขึ้นที่ผิวหนัง และเยื่อบุผิว  จากนั้นค่อย ๆ ลุกลามเป็นแผลพุพอง  และเพิ่มจำนวนขึ้นเป็นทวีคูณตามบริเวณผิวหนัง  ส่วนเยื่อเมือกบุผิวจะเกิดเป็นแผลพุพองบริเวณตา  ริมฝีปาก  ช่องปาก  และอวัยวะเพศ  หรือทวารหนัก  จากนั้นผิวหนังชั้นนอกจะค่อย ๆ หลุดลอกออก  และเผยให้เห็นผิวด้านในที่มีลักษณะคล้ายกับผิวไหม้  โรคสตีเวนส์ จอห์นสันอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้  เช่น   ผิวหนังถูกทำลายถาวร  ,  ติดเชื้อในกระแสเลือด  ,  ตาอักเสบ หรือตาบอด  ,  มีปัญหาอวัยวะสืบพันธุ์  หรือปอดทำงานผิดปกติได้  เป็นต้น

สาเหตุของโรคสตีเวนส์ จอห์นสันในปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน  มีผู้ป่วยโรคนี้ถึง  25-50% ที่ไม่สามารถหาสาเหตุได้   แต่ยาเหล่านี้ก่อให้เกิดโรคสตีเวนส์ จอห์นสันได้บ่อย  เช่น  เพนิซิลลิน  ( Penicillin ) , คาร์บามาซีปีน ( Carbamazepine ) , นาโปรเซน ( Naproxen ) , ไอบูโพรเฟน ( Ibuprofen ) , ไอโซเตรทติโนอิน ( Isotretinoin ) , ฟิไนโตอิน ( Phenytoin ) , เซอร์ทราลีน ( Sertraline ) ,  อัลไลพูรินอล ( Allopurinol )  หรือ  เนวิราปีน ( Nevirapine )  เป็นต้น  นอกจากนั้นยังมีอีกหลายสาเหตุที่ก่อให้เกิดโรคนี้ได้  เช่น  การติดเชื้อจากโรคไวรัสตับอักเสบเอ , เริม , งูสวัด , ติดเชื้อเอชไอวี  หรือ  ระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง ( โรค SLE , โรคพุ่มพวง )  หรือ  เกิดจากการส่งต่อทางพันธุกรรมก็เป็นได้เช่นกัน 

ถือว่าภาวะสตีเวนส์ จอห์นสันเป็นโรคที่อันตรายร้ายแรงที่ส่วนใหญ่น้อยคนจะรู้จักชื่อ  หลายต่อหลายคนอาจคิดว่าคืออาการผื่นแพ้ธรรมดาทั่วไป  โดยไม่คาดคิดว่าอาการเหล่านั้นอาจเป็นสัญญาณเตือนอันตรายที่ไม่คาดคิดจนกว่าจะรู้ตัวก็สายเกินไป  วันนี้เราจึงมานำเสนอโรคนี้เพื่อให้ได้ศึกษารู้เท่าทันถึงสาเหตุกับอาการเบื้องต้น  และจะได้รีบเข้าไปพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อหาทางแก้ไขได้อย่างทันท่วงทีครับ